عشق علی علیه السلام...سلمان فارسی (قسمت اول)
❤️ عشق علی علیه
اگر بخواهم درمورد یکایک یاران وفادار امیرالمومنین علی علیه السلام صحبت را شروع کنم از سلمان فارسی همان یار دیرین و غمخوار مسلمانان، برادر مهاجرین و انصار صحبت خود را آغاز می کنم. برادری که علی(ع) پس از وفاتش فرمود:
"معاشر الناس اعظم الله اجرکم فی اخیکم سلمان"...(ای مردم خداوند پاداش شما را در وفات برادرتان سلمان بزرگ گرداند.)
سپس ایشان لباس وعمامه رسول خدا را پوشیدند و با غلام خود قنبر از مدینه رهسپار مدائن شدند.
در مدائن هم سلمان خبر آمدن علی(ع) را به «زاذان» داده بود که مرا همان شخصی غسل و کفن می دهد که پیغمبر را غسل و کفن داده و این سخن سلمان زمانی به حقیقت پیوست که «زاذان» بعد از وفات سلمان صدای پای شخصی را از پشت در شنید و هنگامی که در را گشود علی(ع) و قنبر را دید که برای غسل و کفن سلمان از مدینه به مدائن آمده اند و این نشان دهنده شدت علاقه سلمان وحضرت علی(ع) به هم دیگر است.(1)
نقل شده که حضرت علی (ع) در آخر کار با دست خود بر روی قبر سلمان شعر زیر را نوشتند:
وفدت علی الکریم بغیر زاد
من الحسنات و القلب السلیم
وحمل زاد اقبح کل شئ
اذا کان الوفود علی الکریم
ترجمه: بدون هیچ زاد و توشه ای از حسنات و قلب سلیم بر شخص کریمی وارد شدم و در پیشگاه کریم، بردن زاد و توشه زشت ترین کار است.
#عشق_علی در سلمان نشأت گرفته از فرمایش رسول خدا(ص) است که فرمودند:
"هرکس علی را دوست بدارد مرا دوست داشته و هر کس علی را دشمن بدارد مرا دشمن خود کرده است"(2) و این جوابی است که سلمان به سوال یکی از اصحاب درمورد شدت علاقه وی به علی داد.
آری سلمان به قدری علی را دوست داشت که بعد از پیامبر اکرم(ص) تنها ایشان را ولی و صاحب اختیار خود می دانست. این سلمان بود که به همراه مقداد و ابوذر تنها به فرمان علی(ع) سرهای خود را تراشیدند و بعد از شهادت پیامبر به ندای او لبیک گفتند و در اثبات این حقیقت بزرگ همه تلاش و همت خود را به کار گرفت و از مخالفان سر سخت ابوبکر بود که به زور ردای خلافت را از علی(ع) غصب نموده بود.(3)
امام باقر (ع)می فرمایند:
مردم بعد از پیامبر(ص) مرتد شدند، مگر سه نفر ...مقداد، ابوذر و سلمان و بعد از اندک زمانی افرادی دیگر به این حقیقت آشنا شدند و بازگشتند.(4)
این حدیث به خوبی بیانگر این است که سلمان از سه نفری است که حتی یک لحظه به انحراف نرفت وهمان راهی که رسول خدا(ص) برای امت اسلامی پس از خود ترسیم کرده و علی(ع) را به جانشینی بلافصل خویش معین نموده بود ادامه داد و به لغزش نیفتاد.
بی شک سلمان برای اثبات حقانیت علی به هر راه ممکن اقدام و از ولایت آن حضرت دفاع می نمود و سخنان زیادی در این باره نقل کرده است از جمله اینکه فرمود:
آگاه باشید که شما مردم آرزوهایی را در سر می پرورانید که قطعا معایب و گرفتاری های زیادی را به دنبال خواهد داشت. بدانید علی(ع) معدن علم و آمال مشروع و گنجینه آگاهی به خواسته های شما است. کلام او فصل الخطاب است، راه او راه هارون بن عمران است و رسول خدا به وی فرموده:
"تو وصی و جانشین من در میان اهل بیت منی و جایگاه تو نزد من همانند جایگاه هارون نزد موسی است." اما شما مردم راه و روش گذشتگان (عصرجاهلیت) را زنده کردید و به راه خطا واشتباه رفتید و قسم به کسی که اختیار جان سلمان در ید قدرت اوست به خاطر نقض عهد و تبدیل وصیت رسول خدا(ص) حالتان روز به روز بد و بدتر خواهد شد و دقیقا به سرنوشت قوم بنی اسرائیل مبتلا خواهید گردید.
آگاه باشید اگر علی را جامه خلافت و ولایت می پوشاندید، به خدا سوگند هر آینه از زمین و آسمان بهره می گرفتید و به برکت عدل او ارتزاق می نمودید. پس هشدار می دهم که گرفتار خواهید شد و روزنه های امید و رجاء و خوش بینی شما مسدود می گردد. من از این لحظه به بعد همه شما را ترک می کنم و رشته های پیوند ودوستی و اخوت دینی میان خود و شما را هم اینک پاره نمودم.(5)
آری سلمان همان کسی است که تا آخرین لحظه عمر دست از دفاع از امیرالمؤمنین(ع) برنداشت وهمیشه از حق بلا فصل او دفاع میکرد. سلمان کسی است که واسطه نزول رحمت الهی است. این سخن از امام محمد باقر(ع) است که از جدشان حضرت علی(ع) نقل می فرمایند:
درمیان امت رسول خدا(ص) هفت نفرند که زمین گنجایش و ظرفیت آنان را ندارد و از جمله آنها سلمان فارسی، مقداد، ابوذر، عمار و حذیفه هستند و همین ها بودند که محرم خاندان نبوت هم بودند و حتی بر پیکر پاک و مطهر فاطمه زهرا(س) نماز خواندند.(6)
ادامه دارد...
📚 منابع:
1- بحار الانوار-ج22
2- المستدرک علی الصحبحین-ج 3
3- شرح ابن ابی الحدید- ج11
4- رجال کشی ص 6
5- بحارالانوار-ج32
6- شرح ابن ابی الحدید-ج18،ص35